زرتشت
در این جا بر آن شدم که در باره ی زرتشت واستون بنویسم.........
از زمان زندگانی ومحل چشم گشودنش به هستی کسی نمیداند .
زیرا زرتشت متعلق به زمان بسیار قدیم است که دست تاریخ به آن
نمیرسد ....
هم چنین مرز وبوم ایران تا کنون گزند بسیار دیده ،در مدت هشتاد سال در زیر تسلط
اسکندر و سلوکید ها جانشینان یونانی وی بوده که به خصوص در ترویج تمدن خود میکوشیدند.
لابد در این مدت بسیاری از کتابهای مذهبی و آثار ملی ایران از دست رفته است. در سنت بسیار
قدیم زرتشتیان نیز چنین آمده است که آیین مزدیسنا از اسکندر لطمه ی بسیاری دیده و حتی
اوستاییان را که در قصر سلطنتی زندگی میکرده اند را به فرمان فاتح یونانی در آتش سوزانده شد.
پس از دوره ی سلوکید ها زمان سلطنت اشکانیان فرا رسید .هر چند که آنان ایرانی نژاد و زرتشتی
کیش بودند ولی تسلط هشتاد ساله ی یونانی ها بکلی بر آنها اثر کرده بود و در خصوص رسوم و
آثار ایرانی بی قید بودند .مگر آنکه در اواخر این سلطنت متمادی 476 ساله دوباره ملیت ایران
توان یافت تا آنکه زمام شهریاری به دست اردشیر پاپکان سپرده شد و دین زرتشتی دوباره رونق
گرفت .
کتب پراکنده وپریشان مذهبی را گرد آوردند ، ولی افسوس که ذخیره چهار صد ساله ساسانیان
به یکبار از دست رفت.آنچه ایران داشت چه معنوی و چه مادی دستبرد عرب و فدای تعصب او گردید.
دین و زبان ایرانیان رنگ و روی دیگری به خود گرفت ویا به کلی نابود شد...
چندصد سال بعد از این فاجعه اردوی مغول و تاتار چنگیز و تیمور مانند سیل بنیان کن از ایران گذشت
آنچه را عرب نتوانست پایمال کند ویا آنچه در دوره ی صفاریان وسامانیان دوباره جانی گرفته بود
غرقه ی سیل فنا گردید .و به ناچار سایر کتب وآثار مذهبی نابود شد..
دینکرد که از کتب مهم و بزرگ پهلوی است ودر قرن نهم میلادی تدئین شد از مندرجات اوستا
مفصلاً سخن می گوید "اوستا دارای 21 نسک است و نسک سیزدهم آن موسوم به سپن سنک
در شرح حال زرتشت است .
اگر امروز سپند نسک را در دست داشتیم بهتر میتونستیم از پیغمبر ایران سر وسامانی جوییم.
راستی بنیان دین زرتشت بر این سه واژه بوده :
هومت و هوخت و هوورشت (پندار نیک ،گفتار نیک ،کردار نیک)